IN MEMORIAM ELSE VALK (1933-2022)

Op 24 juni 2022 overleed Else Barbara Valk, dochter van Hendrik Valk en Tatjana Kotschergina.

Na haar eigen loopbaan als actrice heeft Else veel gedaan voor het werk van Hendrik Valk. Ze hielp haar vader al tijdens diens leven bij het organiseren van verschillende tentoonstellingen, maar vooral na 2001, toen haar beide ouders en broer waren overleden, zag ze het als een belangrijke taak om de nalatenschap van haar vader goed te beheren en zijn werk zoveel mogelijk bekendheid te geven. Dat leidde al in 2005 tot een grote overzichtstentoonstelling in het Museum voor Moderne Kunst Arnhem (zoals Museum Arnhem toen heette) en de uitgave van een langverwachte monografie over Valk – een boek dat wegens succes in 2019 een herdruk beleefde.

In 2008 richtte zij de Stichting Hendrik Valk op, waarin ze – samen met haar ondersteunend team – voortdurend initiatieven ontplooide voor nieuwe Valk-tentoonstellingen, groot of klein, steeds weer met andere accenten. Soms deelde ze daarbij haar eigen herinneringen. Zo schreef ze het persoonlijke tekstje ‘Mijn vader’ bij de tentoonstelling in het Mondriaanhuis in Amersfoort in 2014, en bracht ze in het boekje  ‘De Tulpen van Hendrik Valk’, bij de kleine expositie in Lisse in 2019, een ode aan haar vader én moeder. Vader schilderde immers zijn verfijnde bloemstukken vaak naar de bloemen die moeder tijdens wandelingen plukte en tot kleine boeketjes arrangeerde. 

Een hoogtepunt waren de drie (!) exposities van Valk die de stichting in het voorjaar van 2012 in Riga (de geboorteplaats van Tatjana) organiseerde. Bij deze drie goed bezochte tentoonstellingen was de kennismaking met de heldere Hendrik Valk-stijl voor veel Letten een openbaring, en werd daarnaast aandacht besteed aan de bewogen familiegeschiedenis van Tanja Kotschergina. Een groep Valk-liefhebbers uit Nederland was meegereisd en beleefde een prachtige week. Ook Else genoot van dit grote avontuur.

Else was ook vrijgevig. Zo schonk ze al in 1997 een reeks prachtige pastel-tekeningen van haar vader aan Museum De Lakenhal in Leiden, en deed ze in 2015 een grote schenking van voornamelijk vroege werken – uit Valks Leidse jaren – aan ditzelfde museum. Deze gebeurtenis werd opgeluisterd met een fraaie expositie in De Lakenhal. 

Ook haar laatste daad die via de stichting werd gerealiseerd, was de schenking van twee zelfportretten van Valk aan de collectie van het Rijksmuseum. Op 17 december 2021 – net voor een museale lockdown – vierden we dit bijzondere feit op zaal in het museum. Wat een bekroning was dit voor Hendrik Valk, voor Else, en voor de stichting. Geëmotioneerd vloeiden haar tranen.

De stichting zal op volle kracht voortgaan op de ingeslagen weg, en dankt Else voor haar vele initiatieven en onvermoeibare inzet.

Rust zacht, lieve Else.